Hotel California

'You can check out any time you want, but you can never leave'

The Old Town Hostel in Riga. Het is een ervaring op zich. En tevens moeilijk te combineren met het toeristenwezen. Daar heb ik me dan ook zo min mogelijk mee bezig gehouden. Ik heb welgeteld één kerk, één toren en één museum bekeken. Voor de rest heb ik vooral Riga beleefd.

Welkom

Mijn aankomst is uiteraard doordrengd van kou, sneeuw en ijs. Maar tegelijk kan ik me geen warmer welkom herinneren. Eddy is een Australier, en kwam 7 maanden geleden naar Riga, om vervolgens de rest van Europa op z'n Australisch te doorkruisen. Hij is even weggeweest, maar zit nu al maanden in de Letse hoofdstad, heeft zich opgewerkt in het hostel van schoonmaker tot barman, en verdient 1 lat per uur (wat gelijk staat aan ongeveer 1,80 in euro's), zodat het maanden dan wel jaren zal duren voor hij een ticket terug naar huis kan betalen. Dat alles omdat hij bij Elena wil zijn.

Wat is het toch met Riga? Bijna iedereen die ik daar ontmoet, bedenkt wel een reden om niet te hoeven vertrekken. Al gauw kom ik er achter dat de onweerstaanbare schoonheid van de Letse vrouwen het de meeste mannen moeilijk maakt met lege handen naar huis te gaan. Maar het zijn niet alleen hormonale bevliegingen die Riga tot een grote magneet maken.

Bussiness

Er schijnt veel 'Bussiness' mogelijk te zijn in Riga. De stad is nog in opkomst, maar wordt al 'Paris of the East' genoemd. Wat Praag tien jaar geleden was, goedkoop en nog onbedorven, is Riga nu. James, een ontheemde Brit probeert een bestaan op te bouwen door appartementen te verhuren aan toeristen. Ian zoekt de hele dag naar Letten die Engels willen leren in ruil voor eten, wodka of geld. Alleen Aleksi weet het nog niet. Aleksi is een Fin zonder thuis. Een paar keer per dag komt hij met een weldoordacht bussiness-plan. De ene keer wil hij een taxi-service voor toeristen naar het vliegveld opzetten, dan denkt hij weer dat er meer Sauna's gebouwd moeten worden in appartementen in de stad. Hij ziet overal brood in, maar Aleksi heeft geen brood nodig, maar nieuwe schoenen.

Army Shop

Aleksi loopt al een paar weken op teenslippers. Wanneer hij naar buiten gaat, trekt hij het enige paar wollen sokken uit zijn rugtas. Gecombineerd met teenslippers, levert dat prachtig schoeisel op. Maar er moet wat veranderen, dat vind ook Aleksi. We gaan nieuwe schoenen kopen. Van de ene week in het Finse leger, herinnert Aleksi zich de solide kisten van schoenen. Dus we gaan naar de Army Shop. Ik bedenk me dat het erg nuttig zou zijn wat extra warme sokken en lang ondergoed te hebben voor mijn toekomstige Syberische belevenissen. De Army Shop is twee haltes met de Trolly Bus, en je kijkt er je ogen uit. Van Duitse Generaalspakken tot Medailles uit de USSR, is deze plek historisch gezien meer dan interessant. Maar daar komen we niet voor.

Er staat een grote bak vol losse legerlaarzen, en Aleksi's ogen beginnen te sprankelen. Mijn thermische ondergoed hangt er ook, maar vrouwenmaten zijn er gekgenoeg niet bij. Voor 4 lat koopt Aleksi een paar stevige stappers, en voor 1 lat koop ik warme wollen sokken, die in de Sovjet-oorlog hopelijk door een goede soldaat zijn gedragen.

Nazi-bar

Iedereen is blij in de Old Town, want de geur van oude sokken overheerst niet meer in het café. De plaatselijke traditionele drank, Balsama, wordt opengetrokken. Als je in Hongarije ooit Unicum hebt gedronken (zwarte ronde fles), kun je erop rekenen dat je slokdarm ongeveer op dezelfde manier op Balsama reageert. Omdat het ruikt als een medicijn, heb je echter het gevoel dat je het moet drinken. En gemengd met Zwarte bessen-sap is het ook best binnen te houden. Dan is het tijd om het nachtleven te gaan verkennen en bar Kabata schijnt goed vertoeven. Aleksi, Ian, James, ik en een kleine aanhang van Letse meisjes op hoge hakken naar de Kabata.

Aangekomen valt me iets merkwaardigs op. Het uithangbord voor de ingang heeft een logo waar ik mijn ogen maar niet vanaf kan houden. Het komt me ernstig bekend voor, maar ik moet een paar seconden stilstaan om na te denken. Het is een Hakenkruis! Nou ja, niet helemaal, er missen een paar haken. Maar iedere Europeaan met een beetje verstand herkent wel degelijk het Nazi-teken. Als ik, totaal overdonderd, vervolgens oog in oog sta met een beer van een getatoeerde kale man, vraag ik me werkelijk af waar ik ben beland. Geen van de anderen lijkt zich druk te maken. Ik loop de kelder in, waar ik mijn jas moet afgeven achter een getraliede garderobe. De kelder wordt nog dieper als we naar de dansvloer lopen. Links en rechts zitten jonge mensen te drinken. En overal staan tafels speciaal ontworpen voor vistfighting, waar grote mannen elkaar uitdagen voor het armpje drukken.

Ik besluit op onderzoek uit te gaan. Want hoe kan dit in hemelsnaam? Hoe kan een land met zo'n turbulente geschiedenis, nietsvermoedend gebruik maken van een symbool waar bloed aan kleeft? Zou de Russische bezetting zo heftig zijn geweest, dat de Duitsers zo erg nog niet leken?
Volgens Elena, die nachtdienst had in de Old Town, staat dit symbool niet meer echt in verband met het verleden. Tevens is het een oud Baltisch wapen, wat eeuwenoud is, en in de oorsprong niets met de TweedeWereldoorlog te maken heeft. Als ik haar vraag of ik de enige ben die het opvallend vind, vertelt ze dat er meer gasten zijn geweest die er vraagtekens bij zetten. Maar altijd West-Europeanen. Goed, ik vind het nog altijd moeilijk te geloven, maar leg me erbij neer. Ook de indruk die ik van de bar kreeg, zal door mijn vooroordeel bij binnenkomst al gekleurd zijn geweest.

Volkslied

De volgende ochtend kom ik gekreukeld uit het stapelbed naar beneden voor een koffie. Het is geen verassing, ze zitten er allemaal al. Ik bestel de sterkste kave die ze hebben. Vanavond zal het eindelijk gaan gebeuren. De bus is geboekt, en St. Petersburg staat op het ticket. Ik kan me geen betere manier bedenken om in de stemming te komen, dan met wat Russisch klinkende muziek. Ik haal mijn 'From Holland with love', copyright Bram- cd tevoorschijn. Ik vraag Aleksandri de barman om hem op te zetten. Binnen een paar seconden valt het gehele café stil. Het Russische volkslied schelt bombastisch door de hele tent. Aleksandri's gezicht betrekt, hij werpt me een strakke blik toe, en zet de cd direct af.
Ik was even vergeten dat de Baltische Staten nog steeds niet erg goede herinneringen hebben aan deze muziek. Dan maar Skik! Fietsen.

Dezelfde avond check ik uit de Old Town Hostel. Maar ik heb het vermoeden dat ik hier snel weer terugkom.

'You can check out any time you want, but you will never leave'